zkLink là gì? Nền tảng giao dịch đa chuỗi dựa trên công nghệ ZKP
MỤC LỤC
Là một trong những dự án nổi bật được Coinbase Ventures chú trọng đầu tư trong năm nay, zkLink đã thu hút được nhiều sự chú ý trên thị trường. zkLink là một cơ sở hạ tầng giao dịch đa chuỗi được bảo mật bằng zk-SNARKs, giải quyết những vấn đề còn tồn đọng trong giao dịch đa chuỗi (multi-chain).
Vậy cụ thể hơn thì zkLink là gì? Hãy cùng CryptoViet Info tìm hiểu thông tin chi tiết về dự án zkLink thông qua bài viết này nhé!
zkLink là gì?
zkLink là cơ sở hạ tầng giao dịch đa chuỗi phi tập trung, cung cấp trải nghiệm giao dịch liền mạch và an toàn trên các blockchain khác nhau. Sử dụng zk-SNARKs, zkLink cung cấp pool thanh khoản hợp nhất cho phép các nhà phát triển và nhà đầu tư khai thác tài sản và thanh khoản từ các chuỗi khác nhau trong khi đảm bảo an toàn quỹ thông qua công nghệ Zero-knowledge Proofs.
zkLink xây dựng một lớp trung gian ZK-Rollup kết nối trực tiếp với nhiều L1 và L2 khác nhau, và cung cấp một loạt API cấp độ cao. Hơn nữa, zkLink còn hỗ trợ phát hành và kết nối OFT (Omnichain Fungible Token).
Dự án zkLink giải quyết những vấn đề gì?
Phân mảnh thanh khoản (Liquidity Fragmentation)
Sự ra đời của các chuỗi hiệu suất cao và zkEVM đã dẫn đến sự xuất hiện các hố thanh khoản như một tác dụng phụ, dẫn đến tỷ lệ sử dụng vốn thấp và khiến cho người dùng gặp khó khăn trong việc nắm giữ hoặc giao dịch xuyên suốt các hệ sinh thái riêng biệt.
Sự phức tạp trong quá trình điều hướng
Hiện tại, quá trình giao dịch token đa chuỗi là phức tạp và tốn kém, bao gồm sử dụng stablecoin như trung gian và cầu nối giữa các chuỗi khác nhau. Trải nghiệm người dùng không thuận tiện thường ngăn cản các nhà giao dịch khám phá các dự án và ứng dụng DeFi mới.
Những rủi ro bảo mật trong giao dịch đa chuỗi
Việc truyền dữ liệu chính là yếu tố dễ bị tấn công nhất trong giao dịch đa chuỗi, bao gồm dữ liệu giữa các cầu nối và quá trình tương tác giữa chuỗi khi mà việc đảm bảo bảo mật chỉ phụ thuộc vào chữ ký số. Những lo ngại về vấn đề bảo mật làm gia tăng sự lo ngại của người dùng khi trải nghiệm các hệ sinh thái mới ngoài Ethereum.
Lợi ích của việc sử dụng nền tảng zkLink
Cơ sở hạ tầng Native Multi-Chain
zkLink là một lớp giao dịch đa chuỗi có khả năng tương tác trực tiếp với nhiều L1 và L2 khác nhau. Khác với các giao thức "cross-chain" thông thường thường hoạt động như cầu nối để "chuyển” token từ một chuỗi này sang chuỗi khác dưới dạng wrapped token, cơ sở hạ tầng ZK-Rollup đa chuỗi của zkLink cho phép các nhà phát triển và người dùng dễ dàng truy cập vào Ethereum, Rollup VMs và các hệ sinh thái EVM tương thích chính thống khác; thiết kế này không phụ thuộc vào cầu nối tài sản cross-chain, loại bỏ những vấn đề về hiệu quả và bảo mật do đó gây ra.
Giao dịch và quản lý tài sản đa chuỗi tập trung
Thông qua zkLink, các dApp và người dùng có thể niêm yết và giao dịch token từ tất cả các hệ sinh thái được kết nối.
zkLink không chỉ tổng hợp thanh khoản đa chuỗi mà còn thống nhất thanh khoản đối với stablecoin. Tương tự một số sàn trung tâm, một số stablecoin được hỗ trợ bởi tiền fiat như USDC, USDP và BUSD có thể được thống nhất thành đồng đô la Mỹ (USD) bên trong hệ thống zkLink.
Hơn nữa, zkLink hỗ trợ Native Account Abstraction (AA) nhằm hợp nhất tài khoản hợp đồng và EOA. Việc tích hợp ví AA mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn cho các dApp được xây dựng trên zkLink.
Những ví hợp đồng thông minh này cung cấp độ linh hoạt lớn hơn so với EOA, cho phép người dùng kiểm soát tài khoản của họ thông qua smart contract thay vì chỉ đơn giản là private key, và có thể tùy chỉnh cài đặt tài khoản như kiểm soát quyền hạn, giới hạn giao dịch, phục hồi ví v.v.
Thiết kế Rollup đa chuỗi dựa trên công nghệ Zero Knowledge Proof (ZK-Rollup)
Dựa trên các zkRollup cơ bản thường kết hợp với các giải pháp mở rộng Layer 2 cho Ethereum, thiết kế của zkLink là sự kết hợp giữa Layer 2 và Layer 3 kết nối đến Ethereum, Rollup VMs và các hệ sinh thái tương thích EVM phổ biến khác.
Zero-Knowledge Proof bảo đảm về tính hợp lệ của giao dịch và sự chính xác của trạng thái ngoài chuỗi. Chúng cũng tối thiểu hóa dữ liệu cần thiết cho quá trình xác thực, do đó cho phép một mạng lưới trung gian siêu nhẹ để xác thực một cách an toàn các rễ đa chuỗi và duy trì tính nhất quán.
Tổng quan về giao thức zkLink
Cấu trúc mạng lưới
- Nhiều ứng dụng có thể chia sẻ trạng thái single rollup nhằm tiết kiệm chi phí, nhưng số lượng có thể bị giới hạn và thay đổi tùy theo trường hợp do việc cân nhắc về hiệu suất.
- zkLink sẽ triển khai nhiều trạng thái rollup nhằm cải thiện hiệu suất. Tuy nhiên, những rollup này sẽ không trực tiếp chia sẻ cùng một pool thanh khoản.
- dApp cũng hoạt động như sequencers, chịu trách nhiệm xử lý, phân loại giao dịch. Do đó, logic kinh doanh của một số ứng dụng có thể gặp vấn đề rủi ro về MEV (Miner Extractable Value - Giá trị có thể chiết xuất của thợ đào), và ứng dụng cần phải thiết kế những biện pháp riêng khắc phục tình trạng đó.
- Nhiều trạng thái rollup có thể chia sẻ giúp giảm chi phí tính toán nhờ việc xác thực tổng hợp đệ quy của zkLink, và hưởng lợi từ hiệu quả đồng hành trên zkLink.
Cơ sở hạ tầng Multi-chain ZK-Rollup
zkLink là một thiết kế cải tiến so với zkRollup. zkRollup cơ bản bao gồm ba giai đoạn: giai đoạn Commit, giai đoạn Proof và giai đoạn Execution. zkLink bổ sung thêm một giai đoạn Sync sau giai đoạn Proof. Mục đích của giai đoạn Sync là đồng bộ hóa trạng thái của các chuỗi khác nhau.
- Commit: Nhiều giao dịch xảy ra trên Layer2, bao gồm cả các giao dịch trong nội bộ chuỗi và liên chuỗi, sẽ được nhóm lại thành một bundle duy nhất và được tải lên smart contract trên Layer1 cùng với zkSNARK. Dữ liệu trên chuỗi đảm bảo tính khả dụng dữ liệu để trạng thái tài khoản có thể được truy xuất nếu xảy ra sự cố trên mạng Layer2.
- Prove: ZK Proof được gửi tới Layer1 và được xác thực bởi smart contract. Khi được chấp thuận, nó sẽ được ghi nhận trên blockchain tương ứng, bao gồm giá trị final root hiện tại (giá trị hash).
- Sync: Trong một số trường hợp triển khai mạng thu thập tập trung, một mạng oracle gần như tập trung xử lý giai đoạn này, nhằm tạo thuận lợi cho việc trao đổi final root với mỗi chuỗi, và so sánh xem hai final root từ hai chuỗi có nhất quán với nhau hay không.
- Execute: zk_verify đảm bảo final root mới được tính toán đúng với final root cũ và thông tin giao dịch mới, trong khi mạng oracle đảm bảo final root được chuyển đúng sang chuỗi kia. Yêu cầu giao dịch từ L2 sang L1 sẽ được thực thi khi hai bước này được xác nhận.
Những loại Network mà zkLink hỗ trợ
- Chuỗi công khai tương thích với EVM: Ethereum Mainnet, BNB Chain, Polygon, Avalanche, v.v.
- ZK-Rollup VMs tương thích với EVM: zkSync, Scroll, Linea, Polygon ZKVM, Taiko, v.v.
- ZK-Rollup VMs không tương thích với EVM: Starknet, v.v.
- Optimistic-Rollups tương thích với EVM: Arbitrum, Optimism, v.v.
Thông tin về token của dự án zkLink
Sau khi tìm hiểu dự án zkLink là gì? Hãy cùng CryptoViet Info tìm hiểu về token dự án nhé! Hiện tại dự án chưa public thông tin về token. CryptoViet Info sẽ cập nhật ngay khi có thông tin.
Token Metric
- Token name: Updating...
- Ticker: Updating...
- Blockchain: Updating...
- Contract: Updating...
- Token type: Updating...
- Total Supply: Updating...
- Circulating Supply: Updating...
Token Allocation
Updating...
Vesting Schedule
Updating...
Roadmap
Theo roadmap của dự án, sau khi hoàn thành Q3/2023 và khởi chạy Mainnet, zkLink sẽ tiếp tục kết nối với nhiều zkEVM hơn nữa đồng thời tiếp tục phát triển phần cứng và hỗ trợ NFT minting và trading vào Q4/2023.
Đội ngũ phát triển dự án zkLink
Đội ngũ dự án được dẫn dắt bởi Vincent Yang - Founder kiêm CEO của zkLink.
Đội ngũ kỹ sư và chuyên gia toàn cầu của zkLink đến từ nhiều nơi trên khắp thế giới, học tập tại các trường như ENSPM Paris, Imperial College London, Học viện Công nghệ Hefei (HIT), Đại học Duke, Đại học Bắc Kinh và Đại học Thanh Hoa, với kinh nghiệm nghiên cứu và làm việc trong lĩnh vực an ninh mạng, điện toán đám mây, mật mã học, và công nghệ zero-knowledge proofs.
Nhà đầu tư và đối tác của zkLink
Vòng gọi vốn Strategic trị giá 10 triệu USD của zkLink vào tháng 5/2023 thu hút được sự tham gia đầu tư bởi các quỹ đầu tư lớn như Coinbase Ventures, Ascensive Assets,....
Đối tác của zkLink bao gồm: LayerZero, ABDK, CyberConnect,....
Lời kết
Trên đây, CryptoViet Info vừa gửi đến các bạn một số thông tin về bài viết zkLink là gì? Nền tảng giao dịch đa chuỗi dựa trên công nghệ ZKP. CryptoViet Info sẽ tiếp tục cập nhật các thông tin mới nhất của dự án ngay tại bài viết này nhé.
Tìm hiểu thêm:
- Saga Protocol là gì? Đột phá Blockchain đa nhiệm trên Web3
- Obol Network là gì? Tìm hiểu chi tiết về dự án Obol Network
- Union Labs là gì? Nơi các Blockchain gặp nhau