Proof of Stake là gì? So sánh PoW và PoS

Posted by Huynh Duc - 25/04/2023

Theo dõi CryptoViet Info trên

MỤC LỤC

Cùng với Proof of Work, Proof of Stake là một trong những thuật toán đồng thuận Blockchain phổ biến nhất trên thị trường.

Vậy thuật toán Proof of Stake là gì? Có ưu và nhược điểm ra sao? Hãy cùng CryptoViet Info tìm hiểu chi tiết qua bài viết này nhé!

Proof of Stake là gì?

Proof of Stake (PoS) là một thuật toán được sử dụng trong các hệ thống blockchain để xác định người được quyền tạo khối mới và xác nhận các giao dịch. Điểm đặc biệt của Proof of Stake so với Proof of Work (PoW) là nó không yêu cầu người tham gia giải mật mã phức tạp để tạo khối mới, mà thay vào đó, các đối tượng tạo khối mới được chọn dựa trên số lượng tiền điện tử (token) mà họ đã đặt cọc.

Cách hoạt động của PoS

Trong Proof of Stake, hệ thống chọn ngẫu nhiên một nhóm nhỏ các thợ đào (validator) từ những người đã đặt cọc số lượng lớn tiền điện tử. Tỷ lệ đặt cọc của mỗi thợ đào ảnh hưởng đến khả năng của họ để được chọn để tạo khối mới và nhận phần thưởng. Khi một thợ đào được chọn, họ sẽ xác nhận các giao dịch trong mạng và tạo khối mới.

Trong Proof of Stake, việc thành công của một thợ đào không phụ thuộc vào sức mạnh tính toán mà họ sở hữu, mà thay vào đó phụ thuộc vào số lượng tiền điện tử mà họ đã đặt cọc. Điều này giúp giảm đi nhu cầu về năng lượng và phần cứng so với Proof of Work.

Khác biệt giữa Proof of Stake và Proof of Work

Một số khác biệt quan trọng giữa Proof of Stake và Proof of Work bao gồm:

Cách chọn người tạo khối: Trong Proof of Stake, người được chọn để tạo khối mới dựa trên số lượng tiền điện tử mà họ đã đặt cọc. Trong khi đó, trong Proof of Work, các thợ đào cạnh tranh để giải mật mã phức tạp nhất để tạo khối mới.

Năng lượng tiêu thụ: Proof of Stake tiêu thụ ít năng lượng hơn so với Proof of Work, vì không cần sử dụng công nghệ tính toán mạnh mẽ để giải mật mã.
An ninh mạng: Proof of Stake yêu cầu kẻ tấn công chiếm được hơn 50% của số lượng tiền điện tử trong hệ thống để có thể tấn công mạng. Điều này khó khăn hơn so với Proof of Work, trong đó kẻ tấn công cần chiếm được hơn 50% của công suất tính toán trong mạng.

Ưu điểm của Proof of Stake

Proof of Stake có một số ưu điểm so với Proof of Work:

Tiết kiệm năng lượng: Proof of Stake tiêu thụ ít năng lượng hơn so với Proof of Work, giúp giảm tác động đến môi trường.

Phân cấp công bằng: Hệ thống Proof of Stake khuyến khích người dùng giàu có để tạo khối mới và xác nhận giao dịch. Điều này giúp loại bỏ việc cạnh tranh giữa các thiết bị đào mỏ mạnh nhất, tạo ra một môi trường công bằng hơn cho tất cả các tham gia viên.

Proof of Stake giúp đảm bảo rằng những người có số lượng tiền điện tử lớn sẽ có ảnh hưởng và quyền kiểm soát lớn hơn trong việc tạo khối mới và xác nhận giao dịch, từ đó tăng tính phân cấp của mạng.
Chống lại cuộc tấn công 51%: Với Proof of Stake, để chiếm quyền kiểm soát mạng, kẻ tấn công cần phải chiếm được hơn 50% số lượng tiền điện tử trong hệ thống. Điều này khó khăn hơn so với Proof of Work, nơi kẻ tấn công cần phải chiếm quyền kiểm soát hơn 50% công suất tính toán.

Nhược điểm của Proof of Stake là gì?

Mặc dù Proof of Stake có nhiều ưu điểm, nhưng nó cũng mang theo một số nhược điểm:

Phân phối ban đầu không công bằng: Trong Proof of Stake, những người giàu có và sở hữu số lượng lớn tiền điện tử sẽ có lợi thế lớn hơn trong việc kiểm soát mạng. Điều này có thể dẫn đến một sự phân phối ban đầu không công bằng của quyền lực và tài nguyên, và khó cho những người mới tham gia để có cơ hội tạo khối mới.
Nguy cơ chọn lựa không công bằng: Trong Proof of Stake, việc chọn random các thợ đào dựa trên số lượng tiền điện tử mà họ đã đặt cọc có thể dẫn đến sự chọn lựa không công bằng và tạo ra một môi trường thiếu tính ngẫu nhiên trong việc tạo khối mới.
Tấn công Long-Range: Tấn công Long-Range là một loại cuộc tấn công trong Proof of Stake, nơi kẻ tấn công sử dụng một lớp fork (nhánh) của blockchain từ quá khứ để ghi lại lại lịch sử giao dịch. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của hệ thống và gây khó khăn trong việc xác định phiên bản chính xác của blockchain.

Ví dụ về các blockchain sử dụng Proof of Stake

Có nhiều blockchain nổi tiếng sử dụng Proof of Stake trong hệ thống của họ. Dưới đây là một số ví dụ:

Ethereum 2.0: Ethereum, một trong những blockchain phổ biến nhất, đang chuyển từ Proof of Work sang Proof of Stake với phiên bản Ethereum 2.0. Điều này giúp cải thiện khả năng mở rộng và giảm đi sự tiêu thụ năng lượng.
Cardano: Cardano là một blockchain được xây dựng dựa trên Proof of Stake. Nó tập trung vào tính bền vững và tính an toàn của hệ thống, và đã thu hút sự chú ý lớn trong cộng đồng blockchain.
Polkadot: Polkadot cũng sử dụng Proof of Stake để đảm bảo tính mở rộng và khả năng tương tác giữa các blockchain khác nhau trên nền tảng của họ.

Cách đặt cược (staking) trong Proof of Stake

Trong Proof of Stake, quá trình đặt cược (staking) là một phần quan trọng để tham gia vào việc xác nhận giao dịch và tạo khối mới. Đặt cược trong Proof of Stake đòi hỏi người dùng có số lượng tiền điện tử nhất định để đặt cọc trong ví của họ.

Khi người dùng đặt cược, số tiền điện tử sẽ bị khóa trong một khoản gửi và không thể di chuyển cho đến khi họ rút lại khoản cọc sau một khoảng thời gian xác định hoặc khi họ muốn dừng việc tham gia vào quá trình đặt cược. Trong quá trình này, số tiền điện tử được đặt cọc chứng minh cho mạng rằng người dùng có lợi ích trong việc duy trì tính toàn vẹn và an ninh của blockchain.

Người dùng có thể nhận được phần thưởng từ việc đặt cược của họ. Phần thưởng này có thể được trả dưới dạng tiền điện tử mới được tạo ra hoặc thông qua các khoản phí giao dịch được thu thập trên mạng. Tỷ lệ phần thưởng thường phụ thuộc vào số tiền điện tử đã đặt cọc và thời gian mà tiền điện tử đã được giữ trong quá trình đặt cược.

Ví dụ, trong một hệ thống Proof of Stake, người dùng A có 100 đồng tiền điện tử và quyết định đặt cược toàn bộ số tiền này. Sau một khoảng thời gian, A nhận được phần thưởng là 10 đồng tiền điện tử mới và các khoản phí từ giao dịch được xác nhận. Tỷ lệ phần thưởng của A được tính dựa trên số tiền điện tử đã đặt cọc và thời gian mà A đã giữ cổ phiếu trong quá trình đặt cược.

Phân loại các dự án hoạt động theo Proof of Stake

Trong cộng đồng blockchain, có nhiều dự án staking platform hoạt động dựa trên Proof of Stake. Các dự án này cung cấp một cách thuận tiện cho người dùng để đặt cược tiền điện tử của họ và nhận phần thưởng tương ứng. Dưới đây là một số ví dụ về các dự án hoạt động theo Proof of Stake:

Coinbase: Coinbase là một sàn giao dịch tiền điện tử phổ biến cung cấp dịch vụ đặt cược (staking) cho một số đồng tiền điện tử như Ethereum và Tezos. Người dùng có thể trực tiếp tham gia vào việc đặt cược thông qua nền tảng Coinbase và nhận được phần thưởng tương ứng.
Binance: Binance, một sàn giao dịch tiền điện tử lớn, cũng cung cấp dịch vụ đặt cược (staking) cho các đồng tiền điện tử như Cardano và Polkadot. Người dùng có thể sử dụng ví của Binance để đặt cược và nhận phần thưởng hàng ngày từ việc tham gia vào Proof of Stake.
Kraken: Kraken là một sàn giao dịch tiền điện tử uy tín cung cấp dịch vụ đặt cược (staking) cho nhiều đồng tiền điện tử khác nhau như Tezos, Cosmos và Polkadot. Người dùng có thể đặt cược thông qua ví của Kraken và nhận phần thưởng tương ứng.
Tezos Baking: Tezos là một blockchain xây dựng dựa trên Proof of Stake và họ sử dụng thuật ngữ "baking" để chỉ quá trình đặt cược trong hệ thống của họ. Người dùng có thể tham gia vào việc đặt cược Tezos của họ thông qua các nhà cái (bakers) được ủy quyền.
Cosmos Validators: Cosmos là một hệ sinh thái blockchain được xây dựng trên Proof of Stake. Trong hệ thống Cosmos, người dùng có thể tham gia vào việc đặt cược bằng cách trở thành một validator để xác nhận giao dịch và tạo khối mới.

Các dự án và các staking platform có thể khác nhau từ blockchain này sang blockchain khác, nhưng chung quy lại, chúng cung cấp một cách cho người dùng tham gia vào quá trình Proof of Stake và nhận phần thưởng tương ứng với số tiền điện tử đã đặt cọc.

Lời kết

Vậy là bạn đã tìm hiểu qua bài viết Proof of Stake (PoS) là gì? So sánh PoW và PoS. CryptoViet Info hy vọng bài viết sẽ đem lại cho bạn những thông tin giá trị nhất.

Tìm hiểu thêm: Proof of Work là gì? Tìm hiểu về Proof of Work (PoW)