Tương lai của Hybrid Rollups sẽ đi về đâu?

Rollups là một giải pháp về khả năng mở rộng có tiềm năng đáng kể cho việc mở rộng public blockchain. Tuy nhiên, hiện tại Rollups đang đối mặt với các hạn chế và thách thức liên quan đến vấn đề bảo mật, phi tập trung, trải nghiệm người dùng và hiệu quả về chi phí. Bằng cách giải quyết những hạn chế trên và xây dựng một hệ sinh thái mạnh mẽ hơn về các công cụ và hỗ trợ tiêu chuẩn, rollups có thể đạt được sự ứng dụng rộng rãi và phát triển tốt hơn, cung cấp sự hỗ trợ bền vững cho khả năng mở rộng của public blockchain.

Hybrid Rollups là phương thức hứa hẹn để đảm bảo cho những mục tiêu trên. Hybrid Rollups là một khái niệm mới để kết hợp các tầng kiến trúc khác nhau. Chúng có thể giải quyết các thách thức về khả năng mở rộng và hiệu suất của các public chain tốt hơn trong khi đồng thời cung cấp bảo mật mạnh mẽ hơn và bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về những thách thức mà rollups hiện đang đối mặt trong việc mở rộng các public blockchain, khám phá các giải pháp, và đánh giá triển vọng cho tương lai của rollups.

Hạn chế của các Rollups hiện tại

Optimistic Rollups và Zero-Knowledge Rollups (ZK-rollups) là hai kiến trúc chính của các giải pháp rollup hiện nay. Tuy nhiên, cả hai đều có những hạn chế riêng. 

Optimistic Rollups cần một thời gian tương đối lâu để xác nhận giao dịch, do khả năng có nguy cơ gian lận trong khoảng thời gian này. Trong khi đó, Zero-Knowledge Rollups có khả năng bảo mật mạnh mẽ hơn, nhưng việc xác minh các giao dịch trên chuỗi có thể gây ra các chi phí lớn, góp phần làm tăng chi phí tổng cộng của hệ thống. Nhìn chung, Optimistic Rollups có thể làm cho người dùng cảm thấy không hài lòng vì thời gian hoàn thiện kéo dài, trong khi Zero-Knowledge Rollups có thể gây ra sự không hiệu quả về chi phí dẫn đến việc không thể duy trì được lâu dài.

Cả hai giải pháp đều đặt ra một sự đánh đổi khó nhằn giữa việc bảo mật và tính phi tập trung. Ví dụ, Optimistic Rollups có nguy cơ về các vụ "exit scams" do các nhà điều hành gian lận. Còn ZK-rollups chủ yếu là tập trung, có nghĩa là chỉ các nhà điều hành cụ thể mới có thể gửi các loạt giao dịch và chứng minh tính hợp lệ đến L1, điều này làm tăng nguy cơ bị kiểm duyệt.

Hybrid Rollups kết hợp các ưu điểm của kiến trúc Optimistic rollup và Zero-Knowledge có thể đạt được một sự đánh đổi tốt hơn giữa bảo mật và phi tập trung, đồng thời cũng cung cấp bảo mật hệ thống trong khi vẫn duy trì tính phi tập trung. Một phương Hybrid như vậy có tiềm năng cung cấp trải nghiệm tốt nhất có thể cho người dùng và cho các builder.

Thêm vào đó, việc mở rộng tính adoption của rollups đòi hỏi một hệ sinh thái toàn diện, nơi mà các nhà phát triển có thể dễ dàng truy cập vào các công cụ cần thiết để xây dựng và triển khai các giải pháp rollup. Đồng thời, cũng cần thiết phải thiết lập các tiêu chuẩn và hướng dẫn để đảm bảo tính tương tác và khả năng tương thích giữa các giải pháp rollup khác nhau.

Lợi ích tiềm năng của Hybrid Rollups

Như một hiện tượng mới, Hybrid Rollups có thể mang đến cải tiến cho các khía cạnh sau đây:

Thứ nhất, Hybrid Rollups đạt được tính linh hoạt và khả năng mở rộng cao hơn. Đó là bằng cách xây dựng một mạch điện tử ZK (ZK Circuit) cho một máy đơn giản trên Layer 2, Hybrid Rollups cho phép xuất bản các validity proofs cho Optimistic Rollups và tránh vấn đề cập nhật mạch điện tử thường xuyên vì khối kiến trúc máy mục tiêu khá đơn giản và có tính tĩnh. Tính linh hoạt này cho phép Hybrid Rollups thích nghi với các trường hợp sử dụng và yêu cầu khác nhau, giúp mở rộng hiệu quả để xử lý các giao dịch quy mô lớn.

Thứ hai, Hybrid Rollups là sự kết hợp các lợi ích của Optimistic và Zero-knowledge Proofs (ZKPs) để cung cấp tính bảo mật tăng cường. Rollups Optimistic cung cấp hiệu suất cao và xử lý giao dịch giá thấp, nhưng mang theo một số rủi ro vì quá trình xác minh diễn ra sau khi giao dịch được gửi đi. Trong khi đó, ZKPs đảm bảo tính hợp lệ và quyền riêng tư của giao dịch, làm cho việc tấn công hay đánh cắp tài sản của người dùng trở nên khó khăn hơn. Bằng cách kết hợp hai cơ chế này, rollups hỗn hợp có thể mang đến sự cam kết bảo mật mạnh mẽ hơn.

Thêm vào đó, rollups hỗn hợp có khả năng giảm bớt sự cần thiết về độ tin cậy. Bằng cách sử dụng ZKPs để chứng minh việc thực hiện chính xác của các giao dịch, Hybrid Rollups có thể giảm bớt sự phụ thuộc vào tính trung thực của các node xác minh (vertification node). Người dùng chỉ cần tin tưởng vào tính chính xác của ZK Circuit, loại bỏ nhu cầu tin tưởng vào các nút xác minh.

Các thách thức

Tuy nhiên, việc triển khai Hybrid Rollups không thiếu những thách thức. Dưới đây là hai thách thức chính thường phải đối mặt:

Thứ nhất, việc biên dịch lớp thực thi thành một kiến trúc máy đơn giản (máy ảo đơn giản) có thể đòi hỏi nhiều công việc kỹ thuật và nghiên cứu. 

• Sau khi đã biên dịch, cần phải đảm bảo rằng code có thể thực thi chính xác trên máy ảo đó và duy trì tính nhất quán với lớp thực thi ban đầu. 
• Để đạt được điều này, cần phải giải quyết các vấn đề kỹ thuật bao gồm tối ưu hóa trình biên dịch, tìm kiếm kiến trúc máy tương thích và nhiều vấn đề khác. Chỉ khi những vấn đề này được giải quyết đầy đủ, chúng ta mới có thể xây dựng một mô hình Hybrid Rollup cung cấp được tính linh hoạt và khả năng mở rộng.

Thứ hai, việc thực hiện các zero-knowledge proofs đòi hỏi quá trình xử lý dữ liệu và tính toán khổng lồ, có thể ảnh hưởng đến hiệu suất và khả năng mở rộng của Hybrid Rollup. 

• Hybrid Rollup sử dụng các validity proofs để xác nhận tính chính xác của chuyển đổi trạng thái off-chain. Quá trình này liên quan đến việc tạo và xác minh một lượng lớn dữ liệu minh chứng. 
• Điều cần thiết là tối ưu hóa các thuật toán khởi tạo và xác minh chứng minh nhằm đảm bảo rằng việc tạo và xác minh chứng minh này có thể diễn ra ở thời gian thực trong điều kiện mạng thực tế. Mục tiêu của việc này là để Hybrid Rollup có khả năng đạt được hiệu suất và khả năng mở rộng tốt, tức là có thể hoạt động hiệu quả và xử lý nhiều giao dịch một cách hiệu quả trong môi trường thực tế.

Với những khó khăn và thách thức về kỹ thuật này, Hybrid Rollup thường phù hợp tốt với các trường hợp sử dụng cụ thể ở mức công nghệ hiện tại. Điều này có nghĩa là Hybrid Rollup có thể thích hợp cho một số trường hợp sử dụng cụ thể mà công nghệ hiện tại có thể đáp ứng được.

Dưới đây là hai kịch bản sử dụng mà Hybrid Rollup có thể phù hợp và áp dụng một cách hiệu quả trong các tình huống cụ thể như sau:

Thứ nhất, xử lý giao dịch quy mô lớn.

• Bằng cách biên dịch lớp thực thi thành khối kiến trúc máy đơn giản, Hybrid Rollups thu được tính linh hoạt và khả năng mở rộng cần thiết để xử lý một lượng lớn giao dịch một cách hiệu quả với khả năng xác nhận thời gian thấp. Điều này có thể đáp ứng nhu cầu xử lý giao dịch quy mô lớn.

Thứ hai, các ứng dụng yêu cầu bảo vệ quyền riêng tư cao. 

• Việc áp dụng ZKPs cho việc xác minh thực thi off-chain cung cấp cho Hybrid Rollups khả năng bảo vệ quyền riêng tư của dữ liệu giao dịch. Tính hợp lệ của một giao dịch có thể được chứng minh mà không cần tiết lộ bất kỳ thông tin nào về giao dịch cho bất kỳ bên thứ ba nào. Điều này làm cho Hybrid Rollups phù hợp với các tình huống ứng dụng yêu cầu bảo vệ quyền riêng tư cao như các giao dịch tài chính và xác minh danh tính.

Tóm lại, mặc dù đối mặt với các thách thức kỹ thuật trong các lĩnh vực như: biên dịch lớp thực thi thành một máy ảo đơn giản; tối ưu hóa các thuật toán khởi tạo; xác minh chứng minh để vượt qua quá trình xử lý dữ liệu và tính toán khổng lồ, Hybrid Rollups có các đặc điểm khá phù hợp để đáp ứng được nhu cầu của các ứng dụng trong vấn đề xử lý giao dịch quy mô lớn hay yêu cầu quyền riêng tư cao. 

Với sự tiến bộ công nghệ và sự xuất hiện của nhiều giải pháp, Hybrid Rollups sẽ có khả năng mở rộng phạm vi ứng dụng của mình.

Tương lai của Rollups

Hybrid Rollups được xem là hướng phát triển cho tương lai của Rollups, tuy nhiên sự lớn mạnh của chúng sẽ phụ thuộc vào việc phát triển tiếp theo của hai hệ thống Rollups chính.

• Optimistic Rollups: Quá trình xác nhận và hoàn thiện giao dịch cần được cải tiến để tăng thông lượng và giảm chi phí. Điều này bao gồm các đổi mới trong quản lý trạng thái, việc gửi giao dịch và cơ chế giải quyết tranh chấp để tăng hiệu suất. Những cải tiến này có thể giúp Optimistic Rollups vượt qua Hybrid Rollups về hiệu suất và hiệu quả chi phí.
• ZK-Rollups: Khi công nghệ zero-knowledge phát triển, hiệu suất và khả năng mở rộng của ZK-Rollups cần được nâng cao thông qua khối kiến trúc chứng minh hiệu quả hơn, và thuật toán xác minh nhanh cùng với các đổi mới khác hơn. Với những cải tiến này, ZK-Rollups sẽ có quy trình xác minh hiệu quả và nhanh chóng hơn, khiến chúng trở thành đối thủ tiềm năng với Hybrid Rollups về hiệu suất và hiệu quả xác minh.

Sự xuất hiện của Hybrid Rollups được tin rằng sẽ thúc đẩy nhiều dự án và nhà phát triển tham gia xây dựng hệ sinh thái rollup. Với tính linh hoạt và khả năng mở rộng được cải thiện, Hybrid Rollups sẽ mang đến nhiều trường hợp sử dụng và lĩnh vực khác nhau. 

Ví dụ, trong DeFi, lợi thế về hiệu suất cao và giá thấp của Hybrid Rollups có thể được tận dụng để xây dựng các giao thức tài chính phức tạp hơn và xây dựng hợp đồng thông minh.

Dưới đây là một số lĩnh vực mà Hybrid Rollups có thể có hữu ích:

Tương tác Đa chuỗi

• Hybrid Rollups có khả năng thiết lập sự kết nối và tương tác giữa các public chain khác nhau. Bằng cách sử dụng Hybrid Rollups như một lớp cầu nối, việc chuyển giao tài sản và trao đổi thông tin có thể được thực hiện an toàn và hiệu quả qua các chain khác nhau. Điều này sẽ tạo điều kiện cho sự hợp tác và dòng chảy giá trị giữa nhiều chain, đồng thời phá vỡ những rào cản hiện tại. 
• Thông qua Hybrid Rollups, sự tương tác mượt mà và khả năng kết hợp tài sản một cách cao hơn giữa Ethereum và các public chain khác sẽ trở nên khả thi, đây có thể là cơ hội đầu tư tiềm năng.

Tuân thủ và Bảo vệ Quyền Riêng tư

• Hybrid Rollups là sự kết hợp tốt nhất của hai Rollups. Hưởng lợi từ công nghệ ZKP được sử dụng, chúng sẽ có khả năng đảm bảo quyền riêng tư của dữ liệu giao dịch và cung cấp xác minh thực thi giao dịch. Do đó, chúng có thể được sử dụng để mang đến các giải pháp tuân thủ và bảo vệ quyền riêng tư cho các lĩnh vực như Real-World-Assets (RWAs) hoặc người dùng tổ chức có yêu cầu cao về tuân thủ và bảo vệ quyền riêng tư.

Quản trị Cộng đồng và Đổi Mới Cơ chế Thống nhất

• Sự phát triển của Hybrid Rollups sẽ thúc đẩy sự đổi mới hơn trong quản trị cộng đồng và cơ chế thống nhất. Bằng cách triển khai Hybrid Rollups, các cộng đồng public chain sẽ có khả năng đạt được khả năng xử lý cao hơn và chi phí thấp hơn trong khi vẫn duy trì mức độ phân cấp và bảo mật cao, điều này có thể dẫn đến cải tiến và thử nghiệm các cơ chế quản trị cộng đồng và thống nhất để phù hợp với các nhu cầu của các tổ chức tự quản (DAO) khác nhau.

Hỗ trợ Cơ sở hạ tầng và Công cụ Phát triển

• Với sự phát triển của Hybrid Rollups, dự kiến sẽ xuất hiện nhiều cơ sở hạ tầng và công cụ phát triển hơn. Các nhà phát triển có thể xây dựng các công cụ và nền tảng để triển khai và quản lý Hybrid Rollups, đơn giản hóa quá trình phát triển và cung cấp trải nghiệm người dùng tốt hơn. Điều này sẽ tiếp tục thúc đẩy sự áp dụng của Hybrid Rollups và cung cấp nhiều cơ hội và tài nguyên hơn cho các nhà phát triển.

Lời kết

Hybrid Rollups dự kiến sẽ đóng một vai trò có lợi trong việc mở rộng hệ sinh thái public chain, tương tác multi-chain, tuân thủ và bảo vệ quyền riêng tư cũng như đổi mới trong quản trị cộng đồng và cơ chế thống nhất và sự trưởng thành của cơ sở hạ tầng và công cụ phát triển. Khi phát triển, Hybrid Rollups sẽ trở thành một lực lượng quan trọng thúc đẩy cải tiến về hiệu suất và tính sử dụng của L1 và L2.

Vậy là bạn đã tìm hiểu qua bài viết Tương lai của Hybrid Rollups sẽ đi về đâu? Hy vọng bài viết của CryptoViet Info sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích nhất.